Czy naprawdę zapomnieliśmy o trawie? Korzyści hodowli bydła karmionego trawą w Chorwacji
Aż trudno uwierzyć w dzisiejszych czasach, że zapomnieliśmy o naturalnym karmieniu bydła trawą, czyli popularnym wypasie. Wypas jest tradycyjną metodą hodowli zwierząt gospodarskich, głównie bydła, owiec i kóz. Polega na wypuszczaniu ich na naturalne pastwiska, gdzie mogą swobodnie skubać trawę i inne rośliny. Wypas może być sezonowy lub całoroczny, w zależności od warunków klimatycznych i rodzaju pastwisk.
Ta metoda hodowli pozwala zwierzętom na bardziej naturalny tryb życia, co przekłada się na ich lepszy dobrostan psychiczny i zdrowie. Wypas przyczynia się również do utrzymania bioróżnorodności na terenach rolniczych. Zmniejsza potrzebę stosowania sztucznych pasz, pestycydów i nawozów, co jest korzystne dla środowiska.
Jak podkreślają naukowcy z Uniwersytetu Josipa Juraja Strossmayera w Osijeku, hodowla bydła w Chorwacji oraz w sąsiednich krajach często nie jest związana z karmieniem trawą. Większość hodowców i konsumentów nie zdaje sobie sprawy z korzyści wynikających z tego sposobu hodowli.
Korzyści zdrowotne dla konsumentów
Badania wykazują, że mięso i mleko od bydła karmionego trawą są zdrowsze dla konsumentów w porównaniu do produktów pochodzących od bydła karmionego konwencjonalnie metodą TMR (Total Mixed Ration). Produkty te charakteryzują się wyższą zawartością kwasów tłuszczowych omega-3, witamin oraz przeciwutleniaczy. Zdrowsze zwierzęta dają zdrowsze mleko i mięso. Konsumenci są coraz bardziej świadomi tych korzyści i są skłonni zapłacić wyższą cenę za produkty karmione trawą.
Korzyści Środowiskowe
Hodowla bydła karmionego trawą przyczynia się do ochrony środowiska na kilka sposobów.
Pastwiska gdzie wypasa się bydło, mają potencjał przywrócenia bioróżnorodności na terenach rolniczych. Naturalne pastwiska wspierają różnorodne gatunki roślin i zwierząt, co jest korzystne dla ekosystemu. Hodowla bydła na pastwiskach wymaga mniejszego stosowania pestycydów i nawozów sztucznych. Przekłada się na mniejsze zanieczyszczenie wód gruntowych i powierzchniowych. Taka hodowla zużywa mniej paliw kopalnych na hektar użytkowanej ziemi w porównaniu do hodowli konwencjonalnej. Jest to ważne w kontekście polityki klimatycznej i dążenia do redukcji emisji CO₂. Zwierzęta hodowane na pastwiskach mają lepsze warunki bytowe, co przekłada się na ich dobrostan i zdrowie. Pastwiska wraz z naturalnym wypasem bydła przyczyniają się do zachowania tradycyjnego krajobrazu wiejskiego, co ma również znaczenie kulturowe i turystyczne.
Wypas bydła ma także istotną zaletę w postaci wzbogacania gleby naturalnym nawozem. Gdy zwierzęta pasą się na pastwiskach, ich odchody działają jako naturalny nawóz. W ten sposób dostarczają glebie cennych składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas. To naturalne nawożenie poprawia strukturę gleby, zwiększa jej żyzność i promuje wzrost zdrowych roślin. Dzięki temu pastwiska mogą regenerować się i utrzymywać wysoką jakość bez konieczności stosowania chemicznych nawozów. Jest to korzystne zarówno dla środowiska, jak i dla jakości produkowanej żywności.
Wyzwania Produkcyjne
Mimo licznych korzyści hodowla bydła karmionego trawą wiąże się z pewnymi wyzwaniami. Przegląd literatury wskazuje na niższą produktywność bydła karmionego trawą w porównaniu z bydłem karmionym TMR. Wymaga to większych zasobów ziemi na jednostkę produktu. Prognozowane roczne zużycie paszy oraz dane dotyczące wydajności wskazują, że bydło karmione trawą ma mniej korzystny współczynnik konwersji paszy na mleko (1,433 vs. 0,756) oraz paszy na przyrost masy ciała (12,168 vs. 7,526) w porównaniu z bydłem karmionym TMR. Oznacza to, że bydło karmione trawą wymaga więcej zasobów ziemi na jednostkę produktu.
Z drugiej strony chcemy jeść ekologiczną, zdrową żywność. Może nie należy wylewać dziecka z kąpielą, a zapewnić obie formy karmienia z przewagą naturalnego dla dobra wszystkich?
Wnioski
Badania wskazują, że hodowla bydła karmionego trawą ma wiele korzyści zdrowotnych i środowiskowych, które mogą przyciągnąć konsumentów i poprawić jakość życia zwierząt. Jednakże niższa produktywność i większe zapotrzebowanie na ziemię stanowią wyzwanie, które należy uwzględnić. Dalsze badania i testy w warunkach chorwackich mogą pomóc w optymalizacji tej metody hodowli — piszą naukowcy. [1]
Przechodzenie na hodowlę bydła karmionego trawą może być ważnym krokiem w kierunku bardziej zrównoważonej produkcji żywności w Chorwacji i sąsiednich krajach.
Literatura:
- Gantner, R., Steiner, Z., Gantner, V. i Zmaić, L. (2024). Grass-Fed Cattle as an Option to Improve the Sustainability of Cattle Industry in Croatia. Poljoprivreda, 30 (1), 81-90. https://doi.org/10.18047/poljo.30.1.11
